Kalp yetmezliği kalbin pompa fonksiyonunun azalmasıdır. Kalp bütün vücuda kanı pompalayan bir organdır. Bunu yaparken kendi kas kitlesinin aktif olarak kasılmasıyla bunu beceriyor. Kas kitlesi eğer bu kasılma fonksiyonunda bir azalmaya giderse yani kas, kasılma fonksiyonunu iyi yerine getiremezse o zaman kalp yetmezliği başlar. Bu birkaç tane ayrı hastalık nedeniyle olabilir. Ama önemli olan kalbin bir pompa gücünü ki genellikle enjeksiyon fraksiyonu dediğimiz bir matematiksel değerle ifade edilir. Minimum değeri %58’ler civarındadır. Yani kendisine gelen kanın %60’ını fırlatır. Bunu yapamazsa, bu değerin altına düşerse o zaman kalp yetmezliğinden söz edilir.
İçindekiler
Kalp yetmezliğinin iki türü vardır. Daha doğrusu kalbin bir sağ tarafı birde sol tarafı var. İkisi ayrı ayrı görevlere sahiptir. Kalbin sağ tarafı vücuttan gelen kirlenmiş kanı akciğerlere gönderir. Kalbin sol tarafı ise bu akciğerlerde temizlenip gelen kanı vücuda gönderir. Dolayısıyla sol kalp yetmezliği ve sağ kalp yetmezliği iki ayrı antite, iki ayrı olay ve bunların klinik belirtileri farklıdır. En çok görülen sol kalp yetmezliğidir. Çünkü sol kalbin yükü oldukça ağırdır. Bütün vücuda kanı pompalıyor ve kalp hastalıklarının çoğu kalbin sol tarafını etkiliyor. Ama sağ tarafını da etkileyen oldukça sayıda fazla hastalık var. Klinikte sıklıkla karşılaşılan sol kalp yetmezliğidir. Sol kalp yetmezliğinin ana belirtisi nefes darlığıdır. Nefes darlığı da istirahat halinde, hafif eforlarla, ağır eforlarla olabilir. Ama ana semptom nefes darlığıdır.
Kalbin sağ tarafının yetmezliğinde ise belirtiler biraz daha farklıdır. Orada daha ziyade vücudun aşağı yukarı bütün bölümlerinde bir sıvı toplanması meydana gelebilir. Bunun hastanın görebileceği belirtisi ayaklarında, bacaklarında, ayak bileklerinde, ayak sırtında ödem olması şeklindedir. Karaciğerde bir sıvı göllenmesi olduğu için karaciğer bir miktar büyür ona bağlı olarak hasta sağ kaburgalarının altında bir ağrı hisseder. Tansiyonda bir miktar düşme meydana gelir sağ kalp yetmezliğinde. Esasında sol kalp yetmezliğinde de sıvı birikmesi oluyor ancak bu sıvı akciğerlerde birikiyor. Sol kalbe akciğerlerden gelen kanın ileriye tamamen atılamamasından dolayı kan akciğer damarlarında gölleniyor, basıncı artıyor. Basıncı artınca kanın sıvı kısmı akciğer dokusunun içine sızıyor serum kısmı. Bu akciğerde bir ödem oluşturuyor. Buna bağlı olarak nefes darlığı oluşuyor. Sağ kalpte ise vücudun geri kalan tüm dokularında aynı ödem oluştuğu için orada ayaklarda ve diğer organlarda ödem şeklinde kendini belli ediyor. Ana semptomlar bunlardır.
BAŞKA BİR KAYNAK
Vücutta bütün organlarımızın ve dokularımızın işlev görebilmesi için kana ihtiyaç vardır. Bu kan pompalama işlevini de bildiğimiz gibi kalp görmektedir. Kalbin dokulara yeterince kan gönderememesi hali kalp yetersizliğidir. Kalp yetersizliği, iki ayrı mekanizmayla ortaya çıkar. Bunlardan bir tanesi, kalbin kasılma kusuruna bağlı kalp yetersizliği, diğeri ise kalbin gevşeme kusuruna bağlı kalp yetersizliğidir. Yani kalbin yeterince dolamamasıyla ortaya çıkan kalp yetersizliğidir. Her iki durumda da, dokular ve organlar yeterince oksijenli kan alamazlar. Örneğin, böbrek fonksiyon görmekte problem yaşamaya başlar, karaciğer ve tüm organlarımızda yeterince oksijenli kan alamadıkları için problem yaşamaya başlarlar.
Kalp yetersizliğinin en önemli belirtisi nefes darlığıdır. Bu nefes darlığı daha çok eforla ortaya çıkar. Hastalar yürürken ve merdiven çıkarken nefes darlığı çekerler. Nefes darlığı istirahat esnasında da ortaya çıkabilir, bilhassa uyumaya çalışırken düz yatıldığında hastalar nefes darlığı çekebilirler. Nefes darlığı bazen, hastaları uykudan uyandırabilir, bu da kalp yetersizliğinin önemli bir bulgusudur. Nefes darlığı, kalp yetersizliğinde aslında akciğerlerde su birikintisine bağlı olarak ortaya çıkıyor. Akciğerlerde su biriktiği gibi diğer organlarda da birikebiliyor ve bunlarda şikayetlere yol açabiliyor. Örneğin, sağ tarafta karaciğerde sıvı birikmesi olduğunda karın ağrısı olabiliyor. Bacaklarda sıvı biriktiğinde ödem, şişlik oluyor, buna bağlı hastada kilo artışı söz konusu olabiliyor. Kimi hastada da göğüs ağrısıyla kalp yetersizliği kendini gösterebiliyor.
Kalp yetersizliği tedavisinde çokça unsur mevcuttur. Bunlar ilaç tedavisi, diyet ve egzersiz tedavisi, kalp pili tedavisi ve cerrahi tedavilerdir. En önemlisi ilaç tedavisidir. İlaç tedavisi denildiği zaman ilk başta idrar söktürücüler geliyor. Kalp yetersizliğinde, akciğerlerde ve diğer organlarımızda sıvı toplanması oluyor. Bu sıvının atılmasında idrar söktürücüler çok önemli bir rol oynamaktadır. Fakat genellikle idrar söktürücüler yeterli olmuyorlar. Kalbin fonksiyonlarını düzeltebilecek bir takım ilaçlarda mevcuttur. Bunlar grup olarak ACE inhibitörleri, beta blokörler, aldosteron reseptör antagonistleridir. Bu ilaçlar son derece önemlidir. Çünkü hastaların yaşamını uzatıyor, hastaneye yatış sıklıklarını azaltıyor ve en önemlisi kalbin kasılma fonksiyonunun azda olsa düzelmesini sağlayabiliyor. Kimi hastada tam düzelmeyi de sağlayabiliyor. Hastaların şikayetleri bütünüyle geçmediğinde daha ileri tedavi metodlarına başvuruluyor ve bununla beraber hastanın diyeti son derece önem kazanıyor. Şişlikler su ve tuz tutulumuna bağlı ise hastanın sıvı tüketimi günde iki litrenin altına düşürülüyor. Tuz tüketiminin de iki gramın altına inmesi gerekiyor.
