İnsanlarda yaşanan tüm gelişim dönemleri ikiz bebeklerde daha belirgin gözlenmektedir. Bebeklik dönemi, 2 yaş sendromu ( inatçılık ), 4 yaş sendromu ( Egosantrizm ) okula başlama, okul hayatı , ergenlik, gençlik vs. farklı farklı durumlar yaşatan dönemler olarak gözümüze çarpmaktadır.
Yapılan araştırmalara göre ; aynı yumurta ikizlerinde % 80-90 oranında bir benzerlik söz konusu. Çift yumurta ikizlerinde ise tamamıyla bir farklılık mevcut. Cinsiyetleri, görünümleri ve kişilik yapılarıyla normal bir kardeşten pek bir farkları yoktur. İkiz oldukları için aileler, çocuklarını bir bütün olarak düşünerek yanlış yaparlar. Zaten zaman içinde farklılıklar da belirginleşmeye başlar.
Bebek bakımında dikkat edilecek noktalar, çocuklarla yapılan tatil, okul hayatında dikkat edilecekler, hastalıklar, arkadaşlık ilişkileri, sosyal hayat, aile hayatı tek çocuk sahibi olan ebeveynlere göre biraz daha karmaşıklık gösterecektir. Bu nedenle ; ikiz anne-babalarının aralıklarla pedagog yardımı almaları iyi olacaktır.
İkiz annelerinin yaşadığı zorluklar nelerdir?
İkiz çocuk büyütürken sadece anneler değil etraflarındaki herkes zorluk yaşayacaktır. İş hayatı yoğun olan baba için evde birdenbire varlıklarını şiddetli bir şekilde belli eden 2 bebek zorlayıcı olacaktır. 1. cil derecede sorumlu ve önemli olan anne ise bunlardan payını en fazla alan kişidir. Henüz doğum sıkıntısını atamadan emzirme, ilgilenme gibi işler anneye 2 kat fazla gelecektir. Geceleri yaşanan uykusuzluk, uyutma, besleme, bakım için 2 kat zaman ve emek harcanacaktır. İşte bu zamanlarda annenin psikolojik durumu belirleyici bir rol oynamaktadır. Hele de yardımcısı olamayan anneler için bu dönem travmatik bir süreçtir. Lohusalık döneminin ağır geçtiği kişilerde kesinlikle yardımcılara ihtiyaç vardır. Babanın da anneye karşı ılımlı, sabırlı olması ve bebeklerinin sorumluluğunu üstlenmesi anneyi rahatlatacak ve bu dönemi daha iyi atlatmasını sağlayacaktır.
Çalışan ikiz anneleri iş hayatına ara vermeli midir?
Bebek sahibi olan bazı çalışan anneler çocuklarıyla belli bir dönem geçirmek isterler. Bu dönem içinde çocuklarının dilini anlayıp, onların ihtiyaçlarını daha iyi karşılayacaklarını düşünürler.Onun belli alışkanlıklar kazanıp, belli bir döneme ulaştıklarını görmek ve gelişimlerini takip etmek annelere büyük haz verir. Bu bir yerde doğru bir düşüncedir. Günümüzdeki şartları düşündüğümüzde çalışma hayatına ara vermeleri çok zor bir ihtimal olarak karşımıza çıkıyor. Bilhassa ikiz bebek olunca daha da zor bir seçimle karşılaşırlar. Bebeklerin manevi ihtiyaçları mı ? maddi ihtiyaçları mı ? tercihi söz konusu olduğunda ailenin ortak kararı geçerli olmalıdır. Eğer anne çalışmaya devam gibi bir karar alırsa dikkat edilmesi gereken nokta ; güvenilir bir bakıcı ve iyi bir planlamadır. Annenin, çalışma hayatının yoğunluğu, zaman problemi olarak karşımıza çıkar. Çocuklarıyla yeterince, kaliteli zaman geçirmesi ailenin ve çocukların psikolojik olarak güven, sevgi hissetmesine sebep olur. Anne, zamanını iyi ayarlayarak, çocuklarıyla daha fazla zaman geçirmelidir.
Aynı kıyafeti giydirip, aynı okula göndermek, çocukları nasıl etkiler, ve ailelere ne önerirsiniz?
İkiz çocuk sahibi anne ve babalar çocuklarını hep aynı giydirirler. Hem görüntü olarak çok sevimli oldukları için hem de birbirlerini kıskanmamaları için giydirdiklerini ifade ederler. Bu davranış ilerleyen yaşlarda, çocukların kimlik ve kişilikleriyle ilgili olarak bağımlılığı beraberinde getirir. Çünkü; çocukların aynı giydirilmesi onları “ Tek – aynı “ olarak nitelemektir. Unutulmaması gereken nokta ; onların ayrı birer kişilik ve birey olduğudur. Ayrı ve farklı birer kişilik olan ikizler, yaşamlarında çoğu zaman diğer kardeşlerinden farklı bir benzerlik göstermezler. Onların bu farklılıklarına saygı göstererek, tercihlerini kabul etmek gerekir. Beğenileri, ilgileri, yetenekleri, mizaçları birbirinden farklıdır. Onları iyi tanımaya çalışmak gereklidir.
İkiz çocukların aynı okulda aynı sınıfta olmaları çoğunlukla anne-babalar tarafından tercih edilmektedir. Ebeveynlerin birbirlerine yardımcı olmaları için, kendilerinin enerji ve zamanlarını daha verimli kullanacaklarını düşündükleri için aynı okula, aynı sınıfa verdikleri sıklıkla karşılaştığımız şeylerdir. Bu ne derece doğru tartışılabilir. Çocukların okuldaki performanslarına ve sosyal ilişkilerine baktığımızda bunun olumsuz etkilerini rahatlıkla gözleyebiliriz. İkizlerden birinin sivrilmesi, daha baskın olması evde tolere edilebilirken okulda geri kalmalara, sosyal ilişkilerde bozulmalara, içe kapanmalara ve arkasından kardeşler arasında iletişim problemlerine sebep olabilmektedir. İkizlerin birbirine az da olsa benzemesi çevrede ve okulda kıyasa sebep olacaktır. Bunun engellenmesi çocuklar açısından faydalı olacaktır.
Anne ikizleriyle nasıl vakit geçirmelidir?
· Daha verimli bir anne-çocuklar iletişimi kurulması için zaman iyi planlanmalıdır.
· Anne onları tanımaya çalışmalıdır.
· Kaliteli zaman geçirilmeli, kimi zaman ayrı ayrı faaliyetlere katılınmalıdır.
· Genelde anne ve baba çocukları paylaşmaktadır. Çocukların hem anneye hem de babaya ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır.
· Çocukların, ihtiyaçları ve tercihleri göz önüne alınmalıdır.
· İkizler birbirlerine yettikleri için anne –baba kendilerini dışlanmış hissedebilirler. Onların kardeş ve iyi birer oyun arkadaşı olmaları iyi bir şanstır.
· Güvenilir bir yardımcı anneye yardımcı olarak, dönüşümlü olarak zaman geçirilmelidir.
· Babanın varlığı her yönden önemli bir faktördür. Anneyle beraber çocuklarla vakit geçirmeye dikkat etmelidir.
İkizlerin birbirlerini kıskanmaması için nelere dikkat edilmeli?
· Çocukların ayrı birer birey olduğu kabul edilmelidir.
· Çocuklar, anne ve baba tarafından iyi tanınmalıdır.
· Kıyas yapılmamalı, rekabet ortamı yaratılmamalıdır.
· Onların tercih ve istekleri gözönüne alınırken, kurallar da öğretilmelidir.
· Genelde anne ve baba çocukları paylaşmaktadır. Çocukların hem anneye hem de babaya ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır.
· Aile içinde birlik ve beraberlik duygularıyla hareket edilmeli ve bunlar çocuklara öğretilmelidir.
· Sürekli beraber olan çocukların başka arkadaş ve etkinliklere de ihtiyaçları olduğu unutulmamalıdır.
· Birbirlerine göre, güçlü ve zayıf yönleri iyi değerlendirilmelidir.Birinin zayıf yönünü güçlendirilmeye çalışırken, diğerinin güçlü yönü abartılmamalıdır.
İkizlerin bireyselleşmesi için, aileye öneriler
· Çocukların ayrı birer birey olduğu kabul edilmelidir.
· Çocuklar, anne ve baba tarafından iyi tanınmalıdır.
· Çocuklar,ebeveynler tarafından paylaşılmamalıdır.
· Aynı kıyafetler giydirilip,aynı saç modeli yapılmamalıdır.
· Aynı okulda ve aynı sınıfta öğrenim görmeleri bireyselleşmeyi engeller.
· Çocukların da kendilerini tanımalarına fırsatlar yaratılmalıdır.
· Farklı sosyal faaliyetlerde yer almalarına imkan tanınmalıdır.
· Sürekli beraber olmaları yerine yeni arkadaşlar da edinmeleri teşvik edilmelidir.
· Ebeveynlerin aralıklarla,davranışlar hakkında pedagog ya da psikolog yardımı almaları iyi olacaktır.
