Sedasyon bir anestezi yöntemidir. Genel anesteziyi bir uçta düşünüp, sedasyonu diğer bir uçta yelpaze şeklinde düşünebiliriz. Sedasyon hafif sedasyondan, derin sedasyona kadar uygulanabilir. Hafif bir uyku halinden, hafif bir rahatlama halinde, ama bilincimiz açıkken, çok derin bir uyku halin de, neredeyse ağrılı uyaranlara cevap veremiycek düzeyde bir uyku haline kadar geniş bir yelpazede sedasyonu düşünebiliriz.
İçindekiler
Uygulama alanları da, aynı bu yelpazede olduğu gibi geniş. Bir endoskopi işleminde sedasyon uygulaması yapılabiliyor, eğer heyecanlı, MR çekimine giremeyen erişkin bir hastaysanız, o gürültülü çekim ve kapalı ortam sizi rahatsız ediyorsa yine hastaya sedasyon yöntemi uygulanabiliyor. Aynı şekilde bebeklerin hareketsiz kalması gerekiyor, MR veya tomografi çekimin de bebekleri hareketsiz kılarak kaliteli çekimler sağlanabiliyor. Radyolojik ünitelerde, endoskopilerde, diş ünitelerinde çok geniş bir yelpazede hastalar rahatlatılarak, bazen uyku hali sağlanarak, eğer işlemler ağrılıysa bazen ağrı kesiciler eklenerek ağrısızlık hali sağlanarak işlemlerin konforlu bir şekilde yapılması sağlanabilir.
Sedasyon bir anestezi tipidir dolayısıyla her anestezi tipin de olduğu gibi sedasyonun da kendine ait riskleri vardır. Sedasyonda en çok endişe duyulan, en çok kontrol edilmeye çalışılan, gözlemlenen hava yolu ve solunum sistemidir. Uykuya başlayan hastanın, gevşeme haliyle, uyku haliyle en kolay kaybettiği refleksi hava yolu refleksidir. Dolayısıyla riskler hava yollu ve solunuma ait risklerdir. Uzmanlar aynı genel anestezi uygular gibi ya da bölgesel anestezi uygular gibi, her anestezi uygulamasın da olduğu gibi hastalara çok yakın izlem altında tutarlar. Hayati fonksiyonlarını, vital bulgular denilen kan basıncını, kan, oksijen değerini, kalp elektrosunu takip ederek hastaların dolaşım sistemini, solunum sistemini takip ederek güvenli konforlu bir uygulama sağlanır.
Sedasyon ve genel anestezi çok sık kullanılan anestezi yöntemidir. Uyku hali ve hastanın uzmana verdiği tepkiler, cevaplar çok önemlidir. Hafif sedasyonda hasta sözlü uyarılara, dokunma uyarılarına çok rahatlıkla cevap verebilir. Uyku hali derinleştikçe, hiçbir komuta cevap veremez hale gelir bunu da genel anestezi olarak tanımlayabiliriz. Burada önemli olan sedasyonda, hastanın hava yolu ve solunum reflekslerini kendilerinin koruyabiliyor olmaları. Genel anestezi de hasta bu refleksleri kendi koruyamıyor, burada devreye anestezi uzmanları giriyor. Çoğu zaman genel anestezi de hastalar solunum cihazına bağlanıyorlar. Sedasyon ve genel anesteziyi bir yelpaze şeklinde düşünürsek, her ikisinin de hastanın eşlik eden problemlerine, ameliyatın tipine, laboratuvar değerlerine, fizik tedaviye ve hastanın seçimine göre, birçok faktör etkilemek üzere doktorlar tarafından anestezi yöntemi seçilir. Her anestezi yönteminde aynı tetkik donanım, aynı bilgi donanımı, hastayla iletişim ve bilgilendirme olarak temel prensip her ikisinde de aynıdır. Hiç bir zaman küçük ya da hafif anestezi yoktur. Anestezi tipi vardır. Doktorlar hastanın durumuna göre anestezi tipini belirler.
