Akciğer
Akciğer ,omurgalıların çoğunda bulunan, içine dolan havanın kanla temasını sağlayan organ, tnsanda’iki parçadan oluşan akciğer, göğüs boşluğunda, kalbin iki yanında yer alır. Erişkin ikiyaşayışlılarda, içine dil ve ağız boşluğunun yardımıyla hava dolan bir keseyi andırır. Öbür omurgalıların aşağı yukarı tümünde, kılcal damarlar bakımından zengin, ince çeperli, esnek hava keseciklerinden oluşur. Akciğere biden hava ince çeperleri kaslardan oluşan sert borulardan geçtikten sonra bu hava keseciklerine dolar. Havanın akciğere dolmasını, diyafram adındaki kasın alçalması ve göğüs kafesinin genişlemesi sağlar. Kaslar gevşediği zaman, akciğerlerin esnek yapısı havayı dışarı atar.
Sümüklüböcek ve akrep türlerinden bazılarında da akciğer bulunmakla birlikte, düzenli hava değiştirmeyi sağlayan bir sistem yoktur ve akciğer yalnızca, çeperlerinden oksijenin yayılmasına yarar.
Omurgalılarda göğüs boşluğunda duran ve solunum işlevini gören ve genellikle iki bölümden meydana gelen önemli bir organdır. Bunlarla atmosferdeki oksijen alınır ve dışarıya, karbondioksit verilir. İnsanda sağ akciğer üç, sol akciğer iki lobludur. Yüzeyleri göğüs duvarından iki pk’vra katmanı ile ayrılmıştır. İki katmanın arasında az miktarda sıvı bulunur. Bu durum akciğerlerin serbestçe hareket etmesine, göğüs duvarının genişlemesine ve Diyafram aşağıya çekilmesi halinde akciğerlerin havayla dolmasına olanak verir. Hava soluk borusuna, ağız ya da burundan girer. Soluk borusu iki bronşa, bunlar da tekrar tekrar ve çapları giderek küçülen birçok dala ayrılır, en sonda hava kesecikleri \ulveoller) yer alır. Hava keseciklerinde hava, akciğer kılcal damarlarındaki oksijensiz kanla karşılaşır. İçinde bol karbondioksit bulunan bu kana “kirli kan” denir. Kılcal damariardaki “kirli kan” havadan oksijen alır, havaya karbondioksit verir. Kalbin sağ karıncığından gelerek kılcal damarlarda böylece “temizlenen” kan, kalbin sol kulakçığına dökülür. Solunumu ilgilendiren hastalıklar kandaki karbondioksit ve oksijen düzeylerinde anormal değerlere yol ağabilir. Çeşiili akciğer hastalıkları vardır. Vücudu etkileyen birçok hastalık akciğerleri de etkiler. Akciğer hastalılarının belirtileri öksürük, balgam, balgamda kan, so-iuk daralması şeklindedir. Solunumun birdenbire yetmez hale geçmesi hemen yapay solunum uygulanmasını gerektirir. Göğüs filmleri,, kan gazı düzeylerinin saptanması ve akciğer hacim değerlerinin ölçülmesi, teşhiste yardımcı olur.