Temizlik Hastalığı

Temizlik takıntısı olarak tabir edilen temizlik hastalığı, hemen hemen her 100 kişiden 2 kişide görülür hale gelen bir hastalık.
Sürekli el yıkamak, kıyafetlerin yeterince temiz olduğuna bir türlü inanamamak, bulaşık makinesinin, çamaşır makinesinin yeterince iyi temizlemediğini düşünmek, kapı kollarına çıplak elle dokunamamak, başkalarının evlerinde tuvalete girememek gibi alışkanlıklar temizlik hastalığının belirtileri arasında yer alıyor.
Halk arasında temizlik hastası denilen durumun tıp dilindeki adı obsesif kompulsif kişilik bozukluğu olarak tabir edilir. Temizlik hastalığı hem kişinin kendisini hem de çevresindeki kişileri rahatsız eder.
Takıntılı bir şekilde temizlik düşkünlüğü, herşeyin kirli olduğunu sanmak, sürekli yıkama, sürekli silkme, sürekli silme gibi işlerin tekrar edilmesi dikkat çeker. Bunun altında saplantılı düşünceler, anksiyete bozukluğu, şüphecilik, emin olamama, tatmin olamama gibi hisler yatar. Temizlik hastası olan kişi yaptıklarının çok mantıksız olduğunu bildiği halde kendinizi engelleyemez. İstemsiz olarak bu davranışları devamlı tekrar eder durur. Her ne kadar bu saplantılı hareketlerinden kurtulmaya çalışsada başarılı olamaz. Temizlik hastalığı tedavi edilebilir bir hastalıktır ve tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir.

Temizlik hastalığının net belirtileri nelerdir?
Kişi devamlı ellerini yıkar.
Sürekli evini temizlemekle meşguldür.
Evine misafir geldikten sonra ardından misafirin elinin değdiği, oturduğu her şeyi yıkar, siler, temizler.
Vaktinin çoğunu temizlik yapmakla harcar.
Kirli olduğunu düşündüğü herşeyi yıkar.
Temizlik hastalığının altında yatan etkenler nelerdir?
Sebebi tam olarak bilinmese de biyolojik sebepler, fizyoljik sebepler, psikolojik sebepler etkili olabilir. Ailesi çok disiplinli, çok düzenli, katı kuralları olan kişilerin temizlik hastalığına daha çok maruz kaldığı görülmektedir. Bunun yanında vefat, boşanma, kaza gibi ağır travmalar yaşayan kişilerinde olaydan sonra temizlik hastalığına aniden yakalandığı görülmektedir.
Temizlik hastalığı kişinin yaşam tarzını nasıl etkiliyor?
Temizlik hastalığı kişinin öncelikle kendi hayatını zorlaştırır. Sosyal hayatı ve iş hayatı kademe kademe bozulmaya başlanır. Aşırı derecede temizlik takıntısı arkadaşlarıyla, ailesiyle ilişkilerini zorlaştırır. Kişinin arkadaşlarını, akrabaları, aile bireyleri evine gelmek istemez. Vaktinin çoğunu temizliğe ayırdığı için diğer bütün faktörlere konstresi bozulur. İş performansında düşüş başlar. Evli ise eşi ile ciddi sorunlar yaşamaya başlar. Gün boyu temizlik yaptığı için gün sonunda yorgun bitap düşer. Bir süre sonra sürekli temizlik yaptığı için bel, kas, eklem ağrıları oluşmaya başlar. Bu fiziksel rahatsızlıkların yanında psikolojik sorunlarda yükselir. Temizlik hastalığının yanında takıntılı bazı hareketler başlar. Örneğin ütünün fişini çekmiş miydim, ocağın altını kapatmış mıydım, kapıyı kitlemiş miydim diye takıntılı sorular kafasında üremeye başlar. Akabinde eşyalarını atamama, biriktirme, günah işlemekten korkma gibi ilerleyen bir hal alır.
Nasıl tedavi ediliyor?
Birtakım araştırmalara göre beynin ön tarafında olan frontal kortex ile iç yapısından bazal ganglionlar arasındaki iletişim kopukluğunu öne sürerler. Tedavide ilk amaç var hastalığı tedavi etmek, ardından da tekrar nüksetmesini önlemek gerekir. Temizlik hastalığı tedavisinde şu üç aşamadan geçilir.
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri, antidepresan ilaçlar
Bilişsel davranışçı terapi uygulamaları
TMS (Transkranial Manyetik Stimülasyon)
Şunu unutmamak gerekir bu hastalık tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ancak sabırlı olmak gerekir zira uzun bir süreçtir. Terapi ve ilaç tedavisi ikisi birlikte uygulandığında olumlu sonuçlar verir. Bu aşamada hastanın ailesine de büyük görev düşer. Hastaya bu tedavi aşamasında destek olunması tedavinin daha kısa sürede sonuçlanmasına fayda sağlar. Düzenli ilaç kullanımı, özellikle terapilere düzenli olarak gidilmesi, tedavi sürecinin ne kadar uzun olursa olsun pes etmemek hastalıktan kalıcı olarak kurtulmak için çok etkilidir. Bu sebeple bu uzun ve sabır gerektiren yolda, tedaviyi kesinlikle yarı yolda bırakmamak gerekir.